Chuyển đổi số trong công tác tòa án để phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn

Nhấn mạnh chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, Chủ tịch Quốc hội cũng đặc biệt lưu ý, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác tòa án phải quán triệt quan điểm lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm và là mục tiêu; lấy hiệu lực, hiệu quả hoạt động và lợi ích của người dân, doanh nghiệp và xã hội làm thước đo để đánh giá kết quả.

Cùng dự buổi lễ có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Hoà Bình và các Ủy viên Trung ương Đảng: Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường; Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga; Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng.

Phát biểu ý kiến tại lễ khánh thành các ứng dụng trên, Chủ tịch Quốc hội hoan nghênh Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Tòa án Nhân dân tối cao đã chủ động, tích cực triển khai xây dựng và hoàn thành công trình đúng vào dịp chuẩn bị kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2022).

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội ghi nhận những thành tựu của Tòa án Nhân dân các cấp trong những năm qua, trong đó có việc chủ động đề xuất xây dựng nhiều chủ trương, chính sách quan trọng làm nền tảng để tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin như: Dịch vụ công trực tuyến, Trang thông tin điện tử công bố bản án, quyết định của Tòa án và Án lệ đã phát huy hiệu quả tốt; Hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến kết nối với các tòa án trên toàn quốc; Hệ thống phần mềm phục vụ công tác quản lý, điều hành và giải quyết các loại vụ án, vụ việc…

Chúc mừng Tòa án Nhân dân tối cao có thêm những công trình, nền tảng công nghệ số phục vụ đắc lực cho việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Tòa án Nhân dân; Chủ tịch Quốc hội cho rằng đây cũng là sự kiện đánh dấu một bước tiến lớn trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hỗ trợ hoạt động của các Tòa án; là một trong những khâu đột phá để nâng cao chất lượng công tác. 

Tòa án Nhân dân các cấp đã quán triệt và thống nhất nhận thức về chuyển đổi số là giải pháp then chốt để khắc phục những hạn chế, tồn tại trong công tác Tòa án, từ đó hỗ trợ các Thẩm phán hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Nhấn mạnh các công trình này đặt nền móng cho việc hiện thực hóa Tòa án điện tử, Tòa án thông minh ở Việt Nam trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, “cùng với nâng cao chất lượng hoạt động của Tòa án nhân dân, công cụ hỗ trợ hiệu quả cho các Thẩm phán, những công trình này từng bước đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của người dân, doanh nghiệp, sự mong đợi của nhiều thế hệ cán bộ, công chức Tòa án, nhất là các Thẩm phán, người giữ chức danh tư pháp”.

Cơ bản đồng tình với Báo cáo do lãnh đạo Tòa án Nhân dân tối cao trình bày tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội lưu ý thời gian tới, Tòa án các cấp cần thực hiện tốt các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp để tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án. 

“Trong công tác xét xử các vụ án hình sự thì phải đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; không làm oan người vô tội, không bỏ lọt tội phạm; trong công tác xét xử, giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình phải bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự. 

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, các Tòa án cần nỗ lực phấn đấu, hoàn thành trọng trách bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân đã tin tưởng, giao phó.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu cần đẩy mạnh hơn nữa công cuộc cải cách tư pháp trong Tòa án Nhân dân với nhiều giải pháp đổi mới, sáng tạo; tích cực tham mưu cho Đảng, Nhà nước về cải cách tư pháp trong Tòa án Nhân dân; Đề án Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045; Đề án xây dựng Tòa án điện tử ở Việt Nam đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp…”.

Để kịp thời giải quyết yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Tòa án Nhân dân tích cực tham gia xây dựng thể chế, xây dựng pháp luật; nghiên cứu hoàn thiện chính sách, pháp luật để tạo hành lang pháp lý cho việc thực hiện chiến lược chuyển đổi số và Tòa án điện tử ở nước ta.

Đồng thời tổ chức triển khai thi hành các Nghị quyết của Quốc hội về công tác Tòa án, nhất là Nghị quyết số 33/2021/QH15 của Quốc hội về tổ chức phiên tòa trực tuyến; khẩn trương xây dựng, ban hành, đề xuất cơ quan có thẩm quyền ban hành các văn bản để tổ chức thi hành hiệu quả các Nghị quyết của Quốc hội trong thực tiễn.

Cùng với đó, Chủ tịch Quốc hội nêu bật tầm quan trọng của việc “tăng cường công khai, minh bạch và bảo đảm sự giám sát của nhân dân, cử tri đối với hoạt động của các Tòa án; tiếp tục đổi mới thủ tục tố tụng tư pháp tại Tòa án; nghiên cứu, đề xuất với Đảng, Nhà nước tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả chế định nhân dân tham gia xét xử”.

“Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác Tòa án phải quán triệt quan điểm lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm và là mục tiêu; lấy hiệu lực, hiệu quả hoạt động và lợi ích của người dân, doanh nghiệp và xã hội làm thước đo để đánh giá kết quả; xác định đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức cho cán bộ, công chức Tòa án là yếu tố quan trọng, quyết định đến sự thành công trong thực hiện chiến lược chuyển đổi số, xây dựng Tòa án điện tử theo tinh thần cải cách tư pháp” - Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Phát biểu tiếp thu các ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực Tòa án cũng là thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về công tác này, đặc biệt là công tác xét xử trực tuyến. Việc khánh thành Hệ thống trung tâm tư liệu-thư viện, Trung tâm Giám sát và Điều hành, Phần mềm trợ lý ảo cho thẩm phán, Nền tảng xét xử trực tuyến tòa án nhân dân mới chỉ là bước đầu. 

Trong các giai đoạn tiếp theo, việc áp dụng các ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động này sẽ mang lại lợi ích lớn hơn, thông minh hơn. Phần mềm trợ lý ảo cho Thẩm phán sẽ ngày càng hoàn thiện hơn…

Bên cạnh việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số các mặt hoạt động của Tòa án thì điều đặc biệt quan trọng là tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ Tòa án ngày càng đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, góp phần xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.

Cũng trong sáng nay, tại trụ sở Tòa án Nhân dân tối cao, Trung tâm Giám sát và điều hành hoạt động Tòa án Nhân dân kết nối phiên tòa xét xử trực tuyến tại điểm cầu Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội; Tòa án Nhân dân TP Hải Phòng; Tòa án Nhân dân tỉnh Bắc Giang- Trại tạm giam Công an tỉnh. Đây là lần đầu tiên hệ thống Tòa án Nhân dân tổ chức xét xử trực tuyến trong bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp.

Dự án xây dựng Trung tâm Giám sát và điều hành hoạt động Tòa án Nhân dân do Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội Viettel thiết kế, xây dựng, tích hợp và phối hợp với Tòa án Nhân dân tối cao để triển khai thực hiện. Trung tâm Giám sát và điều hành hoạt động Tòa án Nhân dân được coi là một trong những giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy chuyển đổi số Tòa án cũng như xây dựng Tòa án điện tử.

Trung tâm được xây dựng nhằm mục đích tạo ra “bộ não số” của Tòa án với khả năng tích hợp dữ liệu và các hệ thống sẵn có cùng các phần mềm điều khiển trung tâm, tạo ra cái nhìn tổng thể toàn cảnh trên mọi lĩnh vực hoạt động của Tòa án./.

 

Đức Huy